Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna 2007 yılında yapılan resmi nüfus sayımlarına göre 619 bin 30 kişilik yerel nüfusa sahip. Bosna Hersek'in en önemli şehri olan Saraybosna Sırp Cumhuriyeti'nin de resmi olarak ve başkenti olarak tanıdığı bir alan. Bu yüzden siyasi çekişmeler tam olarak son bulmuş değil. Şimdilik birleşmiş milletler kantonu içerisinde yer almakta. Saraybosna üç imparatorluğa ev sahipliği yapmış olmanın kültürel ve sosyolojik etkilerini hala üzerinde taşıyor. Saraybosna uçak bileti size ilk olarak bir akarsuyu sunacak. Milijaka Nehri üzerinde yer alan Saraybosna şehri üzerinde çok geniş bir dini yapıyı beraberinde getiriyor. Saraybosna turu için bilmeniz gereken iyi bir hazırlığa ihtiyacınız olduğu. Bu yüzden Saraybosna’ya gitmeden önce yapılacak şeyler listesi yapmaya karar verdiyseniz şehir içerisindeki dini binaları gezmek mutlaka ilk önceliğimiz olmalı. Şehir Katolik, Ortodoks, Musevi ve Müslümanlığı bünyesinde barındıran olağanüstü bir etnik yapıya sahip. Şehrin bu denli dini zenginliğe sahip olması Avrupa'nın şehir için Kudüs benzetmesini yapmasına sebep olmuş. Ülkemizde Saray Bosna'ya gideceklerin bilmesi gereken şehirde inanılmaz bir Türk yatırımının söz konusu olduğu. Saraybosna'da yerel halk Osmanlı'dan miras almış olduğu Türkçeyi aktif bir şekilde konuşmaya devam ediyor. Fakat yer yer farklılıklar görülmesi mümkün. Bu durum iyi insanların şehri olan Saraybosna da eğlenceli anlar geçirmenizi mümkün kılıyor. Hatırlanacağı üzere ülkenin resmi dili Boşnakça. Boşnakça ülke de Türkçe iç içe geçmiş durumda. Siz gezmeye hazır olduktan sonra Saraybosna gezilecek yerler konusunda bolca alternatife sahip. Eğer yürümekten yorulanlar varsa Saraybosna araç kiralama olanağı bulunan bir şehir.
Saraybosna'da mevsimine göre yapılacak birçok aktivite bulunmakta. Fakat bilinmesi gereken şehrin yapmış olduğu Turizm hamlesi her ne kadar şehrin ekonomik yapısını güçlendirip büyümesine neden olsa da henüz binaların üzerinde Kurşun üzerine rastlamak mümkün. Saraybosna’ya gideceğiniz mevsimi ve de şehirde ineceğiniz saate bağlı olarak birçok farklı aktiviteye katılmanız mümkün. Gitmeden önce bilmeniz gereken başlıca birkaç merkez şöyle sıralanmakta.
Avaz: Avaz binası Saraybosna'da savaş sonrasında yapımına başlanmış ve bitmiş olan 35 kat yüksekliğinde. Bu bina klasik Saraybosna mimarisi ve dokusuyla uyuşmaması her ne kadar Saraybosna mimarisinin bozulmasına sebep olsa da bina Saraybosna'ya inanılmaz geniş bir açıda manzara izleme fırsatı sunmuş durumda. Eğer Saraybosna ziyareti düşünüyorsanız Avaz mutlaka uğramanız gereken noktalardan biri. Zira ovanın tam Merkezi'nde olan bina kenti 360 derecelik bir açı ile izlemenize olanak tanıyor. Ayrıca bu bina Saraybosna ekonomisinin oldukça hareketli olduğu bölgelerin başında. Binanın her katında farklı alışveriş olanakları ve ofisler bulunmakta. Eğer Saraybosna'da yatırım yapmayı düşünüyorsanız bu bina sizin için de uygun alanlardan olabilir. Saraybosna para birimi yatırım için son derece avantajlı bir konumda.
Başçarşı: Saraybosna daha önceden de söylediğimiz gibi tarihi ilkel çağlara kadar dayanan bir kültüre sahip. Başçarşı bosna merkezi niteliğinde ülkenin dört bir yanında gelen ürünler alışveriş için başçarşı üzerinde turistlere sunulmakta. Ayrıca başçarşı Saraybosna’nın kalbi niteliğinde. Zira şehri bir baştan bir başa yürümenize olanak tanıyan bu cadde üzerinde gece kulüpleri eğlence mekanları barlar ve restorantları barındırmakta. Başçarşının tarihi on beşinci yüzyılda dayanmak da ayrıca başçarşı büyük bir felaket yaşamış ve on dokuzuncu yüzyılda yaşamış olduğu büyük yangın sonrasında şimdiki potansiyelinin yarısını kaybetmiştir. Osmanlının eserlerinden Başçarşı içerisinde ziyaretçilerini bekleyen bir medrese ve saat kulesi de Osmanlı'nın yadigarı olarak çarşı içerisinde ayakta durmaya devam ediyor.
Cheers: Saraybosna kalkışmış olduğu Turizm hamlesi ile olağanüstü güvenlik huzur vaat etmekte. Bu da saraybosna'yı sadece gündüz değil gece vaktinde gezilebilir bir şehir konumuna getiriyor. Asmalı Mescit içinde barındıran cheers bölgesi daha çok barları ve gece kulüplerinin yaygın olduğu alan. Eğer Saraybosnaya bir turistlik ziyaret düşünüyorsanız mutlaka bu eğlence mekanlarında vakit geçirmeniz ve yerel müziklerle Rock müziğin sentezlerini dinlemeniz sizin kaçırmamanız gereken bir fırsat olarak karşınıza çıkacak. Ayrıca mekan zaman zaman değişen canlı müzik grupları için de bulunmaz bir fırsat sunuyor. Birçok değişik müzik türünün bu bölgede bulunan eğlence mekanlarında dinlenilmesi mümkün.
Çeşme: Saraybosna şehir yerleşimi bakımından büyük bir ilginçliği de ev sahipliği yapıyor. Saraybosna 1753 yılında Mehmet Paşa tarafından halka armağan edilmiş Sebilj Meydanı ve meydandaki çeşme ile ünlü. Zira Saraybosna’dan ne yöne yürürsünüz ürün yolla bir süre süre sonra Sebilj Çeşmesi’nde kesişiyor. Ayrıca Aleksandr Vitek tarafından meydandaki Çeşmenin restore edildiği bilinmekte.
Ferhadiye Caddesi: Saraybosna ve Bosna Hersek tarihi savaşlarla yazılmış şehirlerin başında ve savaşlardan yıllar Bosna halkı yakaladıkları barış ortamını hiç kaybetmeye niyetli değil. Ferhadiye Caddesi bu Barış'ı simgeleyen hiç sönmeyen ateş isimli bir barış anıtını da üzerinde bulunduruyor. Ayrıca cadde üzerinde Galatasaray'da daha önce futbol oynayan Tarık Hodziç’in açmış olduğu bir kebapçıda mevcut. Eğer Ferhadiye caddesine giderseniz mutlaka bu kebapçıda bir şeyler atıştırmanızı öneriyoruz. Zira Türk usulü yapılan kebap sizi oldukça mutlu edecektir.
Gallery 11/07/95: Saraybosna'nın 1995 Temmuz’unda yaşadığı ve tam 8372 vatandaşının hayatını kaybetmesi ile sonuçlanan büyük savaşın ardından ortaya çıkan bir tarih galerisi. Bu tarih Galeri içerisinde o savaş döneminde yaşanan birçok olayın resmini ve kalıntılarını bulabilmenizi mümkün kılıyor. Saraybosna halkı hiçbir koşulda yaşanan acıları unutmak istemiyor ve bu acıların onlara öğretmiş olduğu her şeyi gelecek nesillere aktarmaktan kaçınmıyor. Eğer Saraybosna ziyareti yapacaksınız sizin de bu galeriyi gezmeniz ve Bosna Savaşı'na yakından tanıklık etmeniz unutulmaz bir anı olacaktır.
Ilıca: Ilıca bölgesi Türklerin ağırlıklı olarak ikamet ettiği alanların başında geliyor. Eğer Saraybosna’ya gidecekseniz bu bölgeye muhakkak ziyaret etmenizi öneriyoruz. Bu bölgede Faytonla küçük bir gezintiye çıkabilirsiniz. Ayrıca bölge yeşil ve tertemiz doğasıyla uzun yürüyüşlere olanak tanıyor. Gece yarısı üçte hizmet vermeye başlayan olağanüstü bir tür taverna ile unutulmaz dakikalar geçirebilirsiniz. Her bakımdan Türk izlerini Türk kültürünü taşımakta olan taverna da genellikle Türk müzikleri çalınıyor. Çalışanların hepsi Türkçeyi çok rahat konuşabiliyor. Bu anlamda mekanda hiçbir şekilde zorluk yaşamanız söz konusu olmayacaktır.
Latin Bridge: Bosna Hersek üzerinde üç büyük imparatorluğu barındırmış büyük bir devlet. Devletin başkenti olan Saraybosna çok önemli noktalara ve tarihsel dönüm noktalarına ev sahipliği yapmış durumda. 1914 de Franz Ferdinand ve karısı Sofia Ferdinand hatırlanacağı üzere Latin köprüsü üzerinde suikaste uğramıştı. Bu suikastin ardında dünyada Birinci Dünya Savaşı patlak vermişti. Saraybosna üzerinde farklı birçok köprüyü barındırsa da Saraybosnaya gidecekseniz mutlaka bu tarihten anı yaşatan Latin Köprüsü'nü ziyaret etmenizi öneriyoruz.
Saraybosna diğer önemli noktalarına hızlıca göz attığımızda şehri tam anlamıyla müzeler cenneti olduğunu söylememiz mümkün. Zira 1995’te yaşanan savaşın ardından çöken 800 metrelik tünelin 1 bölümü müze olarak ziyarete açık durumda. Eğer ben yeterince müze görmedim diyenlerdenseniz 1984 yılı içerisinde yapılmış olan zamanın Yugoslavya Olimpiyatları o dönem Yugoslavya'nın bosna-hersek eyaletinin Saraybosna şehrinde yapılmıştı. Olimpiyat oyunlarına ait birçok görsel ve tarihi önem arz eden koleksiyonlar hala olimpiyat Müzesi'nde saklanıyor. Ayrıca Saraybosnaya gittiğimizde Balkanlar'ın en yüksek alkol oranına sahip likörlü erik, kayısı, armut, şeftali tatlarını içinde barındıran rakija isimli içkiyi de denemenizi tavsiye ediyoruz.
