Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna rotasını turizm için şehre çeviren konuklarına çok özel fırsatlar sunmakta. Sarabosna da ne yenir? sorusuna cevap aramadan önce bilmeniz gereken şehrin olağanüstü yöresel tatlara sahip olduğunu söylemek mümkün. Zira şehir tarihinde üç büyük imparatorluğa ev sahipliği yapma ve bu üç büyük imparatorluğun kültürel mirasını devam ettirmekte olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Saraybosna tarihine baktığımızda öncelikli olarak Roma İmparatorluğu'nun önemli şehirlerinden olduğunu görmek zor olmayacaktır. Tarihte bütün kültürel ve bilimsel gelişimin üçte birini içinde bulunduran Roma İmparatorluğu olağanüstü tatlar baharatlar tatlılar ve de et yemekleri ile bilinmektedir. Roma İmparatorluğu bilindiği üzere misafirlerini karşılamak için ülkenin dört bir yanında özenle yapılmış yiyecekleri servis etmesiyle ün salmış Ayrıca Roma döneminden bu yana Saraybosna da ne içilir? sorusu cevap aramıştır. Antik Roma İmparatorluğu'ndan bu yana devam eden Akdeniz tatları ve içkileri Saraybosna mutfağına da yansımış durumda. Saraybosna Mutfağı kahvaltıları bakımından oldukça zengin ve değişik soslarla hazırlanmış yiyeceklere sahiptir. Bu yiyeceklere kısaca göz attığımızda klasik zeytin peynir ikileminin çok daha ötesi bir kaliteye sahip olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Saraybosna Mutfağı ülkenin her yanında olduğu gibi ekmeğin önem gösterdiği mutfaklardandır. Zira Saraybosna halkı ekmeği kutsal sayan ve aynı bizim mutfağımızda olduğu gibi çok önemli bir noktada tutar. Ülkemizde acıka olarak bilinen cevizli ve domatesli acı biberli yapılan sos Bosna Hersek mutfağında da yerini almıştır. En sık karşılaşılan yiyecekler arasında kızarmış ekmek üzerine sürülmüş bu acıka ve bu acıka tarifi ile yapılmış örnekler olarak gözümüze çarpmaktadır. Bosna hersek yemekleri eşine az rastlanır tatlara ev sahipliği yapmaktadır.
Bosna Hersek mutfağından bir adım daha önde olan Saraybosna ülkenin başkenti ve büyük imparatorlukların Merkezi olma konumunu mutfakta da göstermektedir. ünlü yiyeceklerini kısaca göz atmadan önce bu tatları vizesiz Saraybosna uçak bileti ile yerinde tadılması gereken lezzetler olduğunu bilmenizde fayda var.
Cevabi: Saraybosna mutfağının en özel yiyeceklerinden biridir. Daha önce de söz ettiğimiz gibi Saraybosna halkı ülkenin genel yapısı itibariyle et yemeklerine oldukça düşkündür. Bu yüzden ızgara etin soğan ile buluşması ile ortaya çıkan cevabi oldukça popülerdir. Kırmızı et ile hazırlanan yemek ayrıca maydanoz ve domates ile süslemektedir. Yemeğini Saraybosna'nın hemen hemen her restoranında bulmanız mümkündür. Ayrıca otellerin ve pansiyonlarında mutfağında yer alan bu özel tat Türk halkı tarafından sevilen yiyecekler listesinin başında gelmektedir. Cevapi isimli bu ızgara yemeği, çok yüksek bir maliyete sahip değildir. Eğer Saraybosna’ya gidecekseniz mutlaka cevapi isimli bu ızgara yemeğini tatmanızı tavsiye ediyoruz.
Pita: Saraybosna yemeklerinin içinde özel bir değere sahiptir. Çünkü Bosna Hersek hanımlarının elleri ile açmış olduğu hamurlardan yaptıkları değişik bir börek çeşididir. İçerisinde birçok malzemeyi bulundurabilir. Fakat en popüler pita çeşidi ıspanak balkabağı patates ve peynir ile yapılan karışımdan oluşmaktadır. Birçok yerde değişik tatlar içine katılan bu yemek genellikle Türk mutfağında kıyaslandığında sigara böreğinin andırmaktadır. Ayrıca Saraybosna halkı da aynı Türk halkı gibi börek yanında ayran içmeyi seven bir yapıya sahiptir. Saraybosna halkı bu yiyecek için daha çok fast food alışkanlığı olarak yaklaşım gösterse de pita Saraybosna’ya gidecekseniz mutlaka tatmanız gereken bir başka yiyecek olduğunu söylemek zor olmayacaktır.
Boşnak Böreği: Ülkemizde birçok noktada bulunan ve bizim de severek yediğimiz yiyeceklerden olan Boşnak böreği aslında Saraybosnaya has bir yiyecektir.Böreğin orjinal imalat noktası Saraybosna’dır. Boşnak böreği Türkiye'den hatırlanacağı gibi birçok malzemeyi ne hazırlanabilirken peynir kıyma patates ıspanak bu malzemelerin birkaçı olarak göze çarpmaktadır. Saraybosna halkı zaman zaman bu böreğin içine kıyma da etkileyebilmektedir. Kahvaltı için vazgeçilmez yiyeceklerden olan Boşnak böreği Saraybosna'nın özenle korunan tarifleri ve tatları arasında gösterilmektedir. Boşnak böreği ülkemizde çay eşliğinde efsane olsa da Saraybosna'da ve Bosna Hersek'in diğer şehirlerinde ayran ile tercih edilmekte ve servis edilmektedir.
Klepe: Bu yiyecek ülkeye Roma İmparatorluğu'nun bir armağanıdır. İtalyanlar'ın ünlü yiyeceği ravolisine çok ama çok benzese de Saraybosna halkı için ufak değişikliklere maruz kalmıştır. Tarihi zamanlarda daha çok yoksul halk için ana yiyecek olarak tercih edilen klepe içinde bulunduğumuz yüzyılda genel kanıyı kırarak yöresel tatlar arasına girmeyi başarmıştır. Ülkemizde mantıyı andıran bir yapıda olduğu söylenebilir. klepe hamur içinde kıyma tuz soğan biber eklenmesiyle hazırlanır. Ayrıca ülkemizde mantıdan da tanıdığımız bir tarif ile yoğurt ve sarımsakla süslenen yiyeceği Saraybosna halkı için büyük önem taşımaktadır.
Bey çorbası: Yani begova çorba olarak bilinen bu çorba Saraybosna mutfağının en özel çorbalarından biridir. Yemeğe başlamadan önce ikram edilen Bey çorbası içerisinde kırmızı et barındıra bildiği gibi genellikle tavuk havuç maydanoz limon suyu Bieber ile servis edilmektedir. Beyin çorbası için söylenebilecek olan en iyi benzetme ülkemizde nasıl işkembe çorbasının belirli bir fan gurubuna sahipse Saraybosna da Saraybosna halkı için Bey çorbası bu derece önem arz etmektedir.
Soğan dolma: Dolmalar-sarmalar Saray Bosna ve Bosna Hersek mutfağına Osmanlı İmparatorluğu'nda eklenen tatlardır. Zira İtalyan mutfağı ve Yunan mutfağında bu tip yiyeceklere rastlamak mümkün değildir. Soğan dolma adından da anlaşılabileceği gibi soğan ile yapılmaktadır. Eğer soğanı sevmeyenlerdenseniz bu yiyecekten kesinlikle korkmanıza gerek yok. Çünkü yapımı itibari ile neredeyse soğan kokusuna rastlamanız yiyecek içinde imkansızdır. Saraybosna halkı yiyeceği yaparken özenle ekledikleri soslar ile soğan kokusunu yok etmeyi başarmışlardır.
Bosanski Lonac: Saraybosna mutfağı için oldukça özel yiyeceklerden olan ve daha çok eski dönemlerde zengin ailelerin hazırlayabileceği bir yemek çeşidi olarak bilinir. Bosanski Lonac içerisinde kırmızı et ve çok özel taze sebzeler ile hazırlanmaktadır. Bu sebzeler mutlaka taze olmalıdır. Zira taze olmayan sebzeler et ile birlikte yeterince dolgun sulu ve iştah açıcı görülmemektedir. İçerisin de patates, domates, havuç, maydanoz, sarımsak ve biber bulunduran Bosanski lonac ayrıca pişirme evresi içerisinde 1 2 çorba kaşığı ölçüsünde beyaz şarap eklenerek pişirilmektedir. Yemeği bu denli lezzetli olabilmesi için mutlaka seramik kapta pişirilmesi gerekmektedir. Ayrıca Bosanski lonac içerisinde mutlaka büyük et dilimleri bulundurmalıdır. Çünkü tarihsel gelişiminde hatırlayacağınız gibi yemeğin zengin aileler tarafından yenilebilen yapıya sahip olduğu bilinmektedir. Ayrıca yemeğin pişirilmesi için minimum 3 ila 5 saat gibi bir sürenin geçmesi gerekmektedir.
Filovana Paprika: Osmanlı mutfağından Saraybosna mutfağına transfer olan tatlardan bir başkasıdır. Ülkemizde biber dolması olarak bilinen yiyecek Saraybosna mutfağında da tarih içerisinde oldukça önemli bir noktaya ulaşmıştır. Saraybosna ve Bosna Hersek halkı zaman içerisinde biber dolması içerisine yumurta, patates püresi eklemiştir. Fakat genel tarifini koruyan Saraybosna Mutfağı biber içerisinde pirinç ve kıymayı tercih etmektedir. Genellikle yumurta patatesten oluşan sos yemek ile birlikte verilmektedir. Ayrıca yöresel restoranlarda yemeği yoğurt ve ayran ile servis edildiği bilinmektedir. Eğer Saraybosna'yı tatil için tercih edeceklerdenseniz listenize mutlaka Saraybosna usulü biber dolmasını yazmanızda fayda olacaktır.
Saraybosna'nın diğer tatlarına yakından baktığımızda Osmanlı mutfağının izlerini görmekteyiz. şiş köfte, bamya, tarhana, işkembe çorbası bilinen diğer Türk yemeklerindendir. Ayrıca tatlılarına göz attığımızda baklava Türk mutfağında olan tarifi ile Saraybosna'da hazırlanabilmektedir. Eğer Saraybosna'da farklı tatlar denemek istersiniz samsa tatlısı bizim sizler için tavsiyemiz olacaktır. Marshmallow’u andıran dolgulu ve kaliteli hamurdan yapılan bu tatlı Saraybosna halkı arasında imparator yiyeceği olarak bilinmektedir.
